เล่าเรื่องจังหวัดขอนแก่นผ่านภาพถ่ายอำเภอหนองสองห้อง – KHON KAEN LEARNING CITY ขอนแก่น : สู่เมืองแห่งการเรียนรู้

ความเป็นมาของอำเภอ

เมื่อประมาณ 150 ปี ผ่านมาในอดีตได้มีผู้คนกลุ่มหนึ่งอพยพจากประเทศลาวและจังหวัดใกล้เคียง ซึ่งนำโดยท้าวอามาตย์ ท้าวราชเสนา ท้าวราชาบุตร ท้าวบุตรวงศ์ ท้าวสุริโย และท้าวศรีกระดานพน เป็นผู้นำพากลุ่มคนมาตั้งถิ่นฐานดำรงชีวิตในดินแดนแห่งใหม่ที่มีภูมิประเทศอุดมสมบรูณ์ อยู่ติดริมหนองน้ำ ลักษณะติดกันสองหนองน้ำ มีป่าไม้ล้อมรอบเหมาะแก่การตั้งถิ่นฐาน จึงใช้ชื่อถิ่นฐานใหม่ว่า “บ้านหนองสองห้อง” โดยเรียกตามลักษณะของสภาพพื้นที่ ที่มีหนองน้ำและเกาะกั้นกลางออกเป็นหนองน้ำทิศเหนือและทิศใต้ของเกาะ และในลักษณะเดียวกันในกลุ่มผู้อพยพก็ได้มีพระภิกษุติดตามมาด้วยหนึ่งรูป มีนามว่า “พระยาโล่ห์” ซึ่งเป็นผู้นำพาในการก่อตั้งวัดขึ้นเป็นแห่งแรก ในบริเวณเกาะกลางหนองน้ำทั้งสอง และใช้ชื่อวัดแห่งใหม่ว่า “วัดเกาะสะอาด”

ในเวลาต่อมาได้มีประชาชนอพยพมาอยู่รวมกันมากขึ้นเรื่อย ๆ จึงได้มีการขยายพื้นที่สำหรับอยู่อาศัย และที่ทำกินไปยังทิศใต้ของวัดเกาะสะอาดและได้ใช้ชื่อชุมชนใหม่ว่า “บ้านหัวหนอง” ผ่านมาอีกหลายปีก็มีประชากรเพิ่มมากขึ้นทำให้บ้านเมืองเจริญขึ้นตาม โดยมีการติดต่อค้าขายกับจังหวัดอื่น ๆ ที่อยู่ใกล้เคียงมีตลาดร้านค้าเกิดขึ้นในพื้นที่ ทำให้มีถนนทางหลวงตัดผ่านระหว่างอำเภอพลไปยังจังหวัดนครราชสีมา โดยเริ่มก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2488 เดิมเป็นถนนดินธรรมดาและได้มีการพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยฝีมือแรงงานของประชาชนในพื้นที่

เมื่อปี พ.ศ. 2504 ได้มีผู้มาอาศัยมากขึ้นมีการค้าขายเพิ่มมากขึ้น มีตลาดเพิ่มขึ้น รถยนต์ที่ใช้เป็นพาหนะก็เพิ่มมากขึ้นจนกระทั่งในวันที่ 24 มิถุนายน 2504 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ นายกรัฐมนตรี ในขณะนั้นได้มีกำหนดการเดินทางมาตรวจราชการที่จังหวัดขอนแก่น และมีกำหนดการที่จะพักรับประทานอาหารกลางวันที่อำเภอพล โดยมีขบวนที่คุ้มกันอย่างหนาแน่น กล่าวคือ มีรถยนต์ร่วมขบวนถึง 45 คัน เฮริคอปเตอร์ 3 ลำโดยเส้นทางในการเดินทางได้วิ่งผ่านตลาดอำเภอหนองสองห้องและในขณะที่ขบวนรถยนต์ติดตามกำลังวิ่งผ่านตลาดหนองสองห้องนั้น ได้มีข้าราชการ พ่อค้า ประชาชนในพื้นที่ตลาดหนองสองห้อง ได้จัดขบวนตั้งแถว แสดงความยินดีอยู่สองฝั่งข้างเส้นทางจำนวนมาก ด้วยพลังของข้าราชการ พ่อค้า ประชาชนในพื้นที่ตลาดหนองสองห้องจำนวนมากนั้น ทำให้ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ต้องหยุดขบวนเพื่อแวะพักเยี่ยมเป็นการชั่วคราว โดยไม่มีกำหนดในระหว่างที่ท่านได้ใช้เวลาทักทายประชาชนในพื้นที่ตลาดหนองสองห้องอยู่นั้น ได้มีกลุ่มผู้นำตลาดหนองสองห้องขอเข้าพบหา จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัตน์ ซึ่งนำโดยกำนันแก้ว จากนอก และครูหรูอมตะวงค์ เพื่อยื่นข้อเสนอขอตั้งตลาดหนองสองห้องเป็นกิ่งอำเภอหนองสองห้อง โดยให้เหตุผลว่าตลาดหนองสองห้องมีประชากรจำนวนมาก และมีหลายหมู่บ้านแต่อยู่ห่างไกลจากอำเภอพล อีกทั้งตลาดหนองสองห้องก็ยังมีความพร้อมในด้านของสถานที่ที่จัดเตรียมไว้สำหรับก่อสร้างอาคารที่ว่าการอำเภอสถานีตำรวจ โรงเรียนและโรงพยาบาล อย่างเหมาะสม

ด้วยเหตุดังกล่าว หลังจากที่ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ รับเรื่องไปพิจารณาได้ไม่นานในวันที่ 27 ธันวาคม 2504 กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศยกฐานะเขต การปกครองหนองสองห้องขึ้นเป็นกิ่งอำเภอหนองสองห้อง โดยครั้งแรกกิ่งอำเภอหนองสองห้องได้แบ่งพื้นที่ปกครองออกเป็น 4 ตำบล ได้แก่

1) ตำบลหนองเม็ก

2) ตำบลโนนธาตุ

3) ตำบลตะกั่วป่า

4) ตำบลคึมชาด

ผลิตภัณฑ์ชุมชนและท้องถิ่น OTOP

อำเภอหนองสองห้องมีรายชื่อกลุ่มผู้ผลิต และผู้ประกอบการ OTOP ที่ได้รับการลงทะเบียนเป็นจำนวนมาก

ปราชญ์ชาวบ้าน