เล่าเรื่องจังหวัดขอนแก่นผ่านภาพถ่ายอำเภอซำสูง
ประวัติความเป็นมา
อำเภอซำสูงแยกการปกครองจากอำเภอกระนวน จังหวัดขอนแก่น ยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ 30 เมษายน 2537 คำว่า “ซำ” หมายถึง แหล่งน้ำซับขนาดเล็ก ภาษาท้องถิ่นเรียกว่า “น้ำซำ” ซึ่งมีน้ำตลอดปี เนื่องจากความอุดมสมบูรณ์ของสภาพป่าดงซำ คำว่า “สูง” เป็นนามของหมู่บ้านโคกสูง ซึ่งติดอยู่กับป่าดงซำ ประกอบกับบริเวณที่ตั้งหมู่บ้านอยู่บนเนินสูงกว่าหมู่บ้านกระนวน ซึ่งเป็นหมู่บ้านเก่าแก่ที่มีร่องรอยของการตั้ง ถิ่นฐานของชุมชน โบราณมากกว่า 200 ปีและมีหลักฐานจากพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมือง โดยสันนิษฐานว่าเป็นศิลปะสมัยล้านช้าง คือ “ พระเจ้าใหญ่” อีกทั้ง ที่ตั้งของหมู่บ้านยังอยู่สูงกว่าหมู่บ้านอื่นในบริเวณเดียวกันจึงใช้นามนี้เป็นนามของการตั้งชื่อ กิ่งอำเภอว่า “กิ่งอำเภอซำสูง ” และ เมื่อวันที่ 8 กันยายน 2550 ยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอซำสูง ตามพระราชกฤษฎีกา รวมระยะเวลาการก่อตั้งจากกิ่งอำเภอจนกระทั่งยกฐานะเป็นอำเภอถึงปัจจุบันรวม 28 ปี 7 เดือน
สภาพทั่วไป
1. ที่ตั้ง ขนาด และอาณาเขตอำเภอซำสูง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดขอนแก่น ห่างจากจังหวัดขอนแก่นประมาณ 36 กิโลเมตร โดยมีพื้นที่การปกครองประมาณ 116 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 117,500 ไร่
อาณาเขต
ทิศเหนือ ทิศใต้ | จด จด | อำเภอกระนวน จังหวัดขอนแก่น อำเภอเชียงยืน จังหวัดมหาสารคาม อำเภอเชียงยืน และอำเภอชื่นชม จังหวัดมหาสารคาม อำเภอเมืองขอนแก่น และอำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น |
ทิศตะวันออก จด | ||
ทิศตะวันตก | จด |
2. สภาพภูมิศาสตร์
การคมนาคม ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 2152 ตัดผ่านทุกหมู่บ้าน
3. สภาพภูมิอากาศ
มีสภาพลักษณะภูมิอากาศในเขตมรสุม มี 3 ฤดูกาล ประกอบด้วย
ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่เดือนมีนาคม ถึงเดือน พฤษภาคม
ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายน ถึงเดือน ตุลาคม
ฤดูหนาว เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ถึงเดือน กุมภาพันธ์
4. ทรัพยากรดิน
โดยทั่วไปเป็นดินร่วนปนทรายหินลูกรังบางส่วนมีลักษณะเป็นดินเค็ม บางพื้นที่โดยภาพรวม
เหมาะแก่การเพาะปลูก
5. ทรัพยากรป่าไม้
สวนป่าดงซำ อยู่บริเวณป่าสงวนแห่งชาติดงซำ มีพื้นที่ 60,180 ไร่
6. ทรัพยากรน้ำ
มีลำห้วยสายบาตร บึงกะซา หนองสิม หนองบึงใหม่ หนองโน หนองทุ่งมนหนองคู
ซึ่งประชาชนได้อาศัยแหล่งน้ำเหล่านี้ประกอบอาชีพทางการเกษตรและการประมง การอุปโภคบริโภค
การปกครอง
1. การแบ่งเขตการปกครอง
แบ่งเขตการปกครองตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457 เป็น 5 ตำบล 35 หมู่บ้าน มีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 5 แห่ง เทศบาลตำบล 1 แห่ง คือเทศบาลตำบลซำสูง องค์การบริหารส่วนตำบล 4 แห่ง ได้แก่ อบต.คูคำ อบต.บ้านโนน อบต.คำแมด และ อบต.ห้วยเตย
2. จำนวนประชากร
มีประชากรทั้งหมด 23,374 คน 7,335 ครัวเรือน (ข้อมูล ณ วันที่ 31 ตุลาคม 2565)
สภาพเศรษฐกิจ
1. การพาณิชย์
– สถาบันการเงิน 1 แห่ง คือ ธกส. ส่วนสถานประกอบการ เป็นโรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก 4 แห่ง ได้แก่ โรงงานพลาสติก โรงงานขอนแก่นแหอวน โรงงานวัสดุปรับปรุงดิน(ปุ๋ยยอดดอย) ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 1 ตำบลบ้านโนน โรงงานเฟอร์นิเจอร์ หมู่ที่ 1 ตำบลกระนวน
– โรงแรมและที่พัก ได้แก่ เรือนไม้รีสอร์ท เศรษฐีรีสอร์ท คุ้มแคนทองรีสอร์ท สรารีสอร์ท
2. การประกอบอาชีพ
ส่วนใหญ่มีอาชีพด้านการเกษตรกรรม เช่น การทำนาควบคู่กับการเลี้ยงสัตว์ พื้นที่บางส่วนทำนาได้ปีละ 2 ครั้ง เนื่องจากอยู่ติดคลองชลประทาน รายได้เฉลี่ยของประชากร 63,959.70 บาท/คน/ปี (จาก ข้อมูล จปฐ. 2564)
– ด้านเกษตรกรรม
มีพื้นที่ทำการเกษตรทั้งสิ้น 49,890.06 ไร่ พืชเศรษฐกิจสำคัญ ได้แก่ ข้าว มันสำปะหลัง อ้อย ยางพาราและผัก
– ด้านการปศุสัตว์ ประชากรทำการเลี้ยงสัตว์ ได้แก่ โค กระบือ ไก่ เป็ดและสุกร
– ด้านการพาณิชย์ ประชากรประกอบอาชีพค้าขาย หรือการพาณิชย์ กระจัดกระจายอยู่ตามหมู่บ้านต่าง ๆ ในอัตราน้อย และมีอาคารร้านค้าในเขตเทศบาลตำบลซำสูง ปริมาณกระจัดกระจายไม่หนาแน่นส่วนใหญ่เป็นการค้าขายของชำ
สภาพทางด้านสังคม
1. การศึกษา
– โรงเรียนมัธยมศึกษา จำนวน 2 แห่ง สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น
– โรงเรียนประถมศึกษา จำนวน 13 แห่ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกขอนแก่น เขต 4 โรงเรียนเอกชน 1 แห่ง
– ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย 1 แห่ง
2. สาธารณสุข
– โรงพยาบาล 1 แห่ง คือ โรงพยาบาลซำสูง
– โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) 5 แห่ง คือ รพ.สต.คำแมด รพ.สต.คูคำ รพ.สต.ห้วยเตย รพ.สต.บ้านโนน และรพ.สต.กระนวน
3. ศาสนา ประชาชน ร้อยละ 99 นับถือศาสนาพุทธ มีวัดทั้งหมด 17 แห่ง
4. ขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรม ประชาชนยึดถือขนบธรรมเนียมประเพณีตามประเพณีฮีตสิบสอง คลองสิบสี่ ตามแบบโบราณที่ยึดถือติดต่อกันมา
ของดีอำเภอซำสูง
1. ผ้าไหม
สถานที่ท่องเที่ยว
1. วัดศรีบุญเรือง บ้านดอนเขียง ต.คำแมด
2. วัดบัวระพา บ้านคำแมด ต.คำแมด
ปราชญ์ชุมชน