เล่าเรื่องจังหวัดขอนแก่นผ่านภาพถ่ายอำเภอบ้านแฮด
ความเป็นมาของอำเภอบ้านแฮด
- อำเภอบ้านแฮด ได้จัดตั้งตามประกาศกระทรวงมหาดไทยให้แบ่งท้องที่อำเภอบ้านไผ่ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอบ้านแฮด โดยมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน 2538 โดยมีนายชัชวาลย์ ศิริพันธ์ เป็นปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอบ้านแฮดคนแรก และมีพระราชกฤษฎีกายกฐานะเป็นอำเภอเมื่อ วันที่ 8 กันยายน 2550
- ความหมายคำว่า “บ้านแฮด” จากคำบอกเล่าผู้สูงอายุว่า แต่ก่อนพื้นที่แห่งนี้เป็นป่าดงดิบ มีสัตว์ป่า นานาชนิดจำนวนมากผู้มาก่อตั้งหมู่บ้านคนแรกชื่อ“พ่อขุนภิรมย์” ได้บุกเบิกแผ้วถางป่าเพื่อปลูกบ้านอยู่อาศัยใกล้หนองน้ำวันธรรมดาสัตว์ป่านานาชนิดจะลงกินน้ำแห่งนี้เป็นประจำ และอยู่มาวันหนึ่งซึ่งเป็นวันเพ็ญ ขึ้น 15 ค่ำ มีสัตว์จำพวก “แฮด” หรือ “แรด” มากินน้ำที่หนองน้ำแห่งนี้มากผิดปกติ ซึ่งแปลกมากเพราะไม่มีสัตว์ชนิดอื่น ๆ ลงมากินน้ำที่หนองน้ำแห่งนี้เลย ผู้ก่อตั้งหมู่บ้านจึงขนานนามว่า ซำแฮด หรือแฮด
- คำว่า “แฮด” เป็นภาษาอีสาน ส่วนคำว่า “แรด” เป็นภาษากลาง คำว่าแฮด หรือแรด หมายถึง สัตว์ชนิดหนึ่งคือ “แรด” นั่นเอง ผู้มาก่อตั้งหมู่บ้านจึงตั้งชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านแฮด” ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน
คำขวัญอำเภอ
พญาแฮดศักดิ์สิทธิ์ งามวิจิตรผ้าทอมือ
เลื่องลือมะม่วงน้ำดอกไม้ น้ำใสแก่งละว้า
ก้าวหน้าเกษตรกรรม นำชัยเหรียญทองแรกมวยโอลิมปิก
“พญาแฮดศักดิ์สิทธิ์” หมายถึง ตามตำนานที่เล่าขานสืบต่อกันมา มีฝูงแรด (ชาวอีสานเรียกว่า แฮด) ซึ่งมีแรดขาวหรือแรดเผือกเป็นจ่าฝูง และหากินอยู่ประจำตามลำน้ำ (ห้วยรูเหล็ก) ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำกระทั่งมาถึงบริเวณหนองกุดแคน จ่าฝูงพลาดตกหลุมคูน (บ่อโคลน) ขึ้นไม่ได้ และตายในที่สุด ชาวบ้านที่ทำมาหากินอยู่บริเวณนั้น มีพ่อปู่ขุนทึงเป็นหัวหน้า จึงตั้งศาลเพียงตากราบไหว้ตามความเชื่อ และเรียกขานถิ่นที่อยู่ว่าบ้านแฮดและหมายความถึง ตำบลบ้านแฮด ซึ่งเป็นตำบลหลักของอำเภอบ้านแฮด
“งามวิจิตรผ้าทอมือ” หมายถึง ตามวิถีชีวิตของคนท้องถิ่นดั้งเดิม บ้านหนองเต่า ตำบลหนองแซงมีความเชื่อว่าเป็นจุดพักของเส้นทางสายไหม เพระชาวบ้านที่นี่จะมีผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือที่งามวิจิตรประทับใจยิ่งนัก
“เลื่องลือมะม่วงน้ำดอกไม้” หมายถึง อำเภอบ้านแฮดโดยเฉพาะในพื้นที่ตำบลหนองแซง เกษตรกรจะปลูกมะม่วงพันธุ์น้ำดอกไม้สีทอง ซึ่งเป็นผลิตผลทางการเกษตรที่ขึ้นชื่อและเป็นผลผลิตทางการเกษตรที่ส่งออกต่างประเทศ ซึ่งถือได้ว่ามะม่วงน้ำดอกไม้สีทองของอำเภอบ้านแฮดเป็นสินค้าที่ขึ้นชื่อ มีความหอมหวานไม่เหมือนใคร
“น้ำใสแก่งละว้า” หมายถึง แหล่งน้ำขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นแก้มลิงของลำน้ำชี เก็บกักน้ำได้หลายล้านลูกบาตรเมตร ถือว่าเป้ฯพื้นที่ชุ่มน้ำขนาดใหญ่ ของจังหวัดขอนแก่นด้วย มีพืชพันธ์และสัตว์น้ำนานาชนิด สามารถหล่อเลี้ยงวิถีชีวิตของชาวบ้านได้ตลอดปีและตลอดกาล
“ก้าวหน้าเกษตรกรรม” หมายถึง วิธีคิดที่ว่ารายได้ของเกษตรกรมาจากความพอใจของผู้ซื้อ รายได้ของเกษตรกรจึงไม่อยู่กับว่าผลผลิตของเกษตรกรขายให้กับใคร ปริมาณเท่าใด เวลาใด ดังนั้น เกษตรกรจึงต้องสรรหาความรู้ในการเสาะแสวงหากลุ่มลูกค้าเพื่อให้เกิดรายได้มากขึ้น
“นำชัยเหรียญทองแรกมวยโอลิมปิก” หมายถึง เป็นการให้เกียรติ สมรักษ์ คำสิงห์ ที่ทำชื่อเสียงให้แก่ประเทศไทย ในการคว้าชัยชนะเลิศ กีฬามวยสากลสมัครเล่น และได้รับรางวัลเหรียญทองเหรียญแรกของประเทศไทย
ด้านการท่องเที่ยว
อำเภอบ้านแฮดมีสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญ ดังนี้ แก่งละว้า เป็นแหล่งน้ำขนาดใหญ่ พื้นที่รอยต่อกับอำเภอบ้านไผ่ ในส่วนของอำเภอบ้านแฮดตั้งอยู่ในท้องที่ตำบลโคกสำราญ ห่างจากที่ว่าการอำเภอบ้านแฮด ประมาณ 10 กิโลเมตร เป็นการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์