เรื่องเล่าเมืองขอนแก่นผ่านภาพถ่ายอำเภอชุมแพ
ประวัติอำเภอ
ประมาณปี พ.ศ. 2400 พระครูหงส์ได้ชักชวนญาติพี่น้อง 8 ครอบครัว อพยพออกจากเมืองภูเวียง ได้หยุดพักเกวียนที่บ้านกุดจอกน้อย แล้วแบ่งครอบครัวออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มแรก เลือกตั้งถิ่นอยู่ใกล้กุดแห่น้อย (บ้านแห่) ส่วนอีกกลุ่มหนึ่ง นำโดย พระครูหงส์ ซึ่งมีบุตร 3 คน คือ นายโฮม (ต้นตระกูลโฮมหงส์) นายโชคและนายหลอด (ต้นตระกูลหงส์ชุมแพ) ได้เดินทางต่อมา และเลือกที่ตั้งถิ่นฐานอยู่บ้านร้าง มีวัดร้างและกุดแห่งหนึ่งอยู่ทางทิศตะวันตก วัดร้างนี้มีธาตุและต้นโพธิ์จึงตั้งชื่อว่า วัดโพธิ์ธาตุ พร้อมกับตั้งชื่อว่า บ้านกุดธาตุ กุดธาตุมีน้ำลึกมาก มีจระเข้ และป่าทึบ ทำให้จับปลาได้ยาก ประกอบกับรอบ ๆ กุดธาตุ มีกอไผ่ขึ้นหนาแน่น ชาวบ้านจึงตัดไม้ไผ่มามัดเป็นแพ ใช้ยืนหว่านแห แล้วตีวงล้อมเข้าหากัน นานเข้าจึงเรียกว่า “กุดชุมแพ” และ “บ้านชุมแพ”
ประมาณปี พ.ศ. 2470 เริ่มมีครอบครัวชาวจีนอพยพเข้ามาค้าขายในบริเวณ ถนนราษฎร์บำรุง ทิศเหนือของวัดโพธิ์ธาตุ การค้า ได้ขยายตัวมากขึ้น ปี พ.ศ. 2485 กำนันเลี้ยง ดีบุญมี ได้บริจาคที่ดิน เพื่อตัดถนนราษฎร์บำรุงให้ยาวขึ้นไปทางทิศเหนือ สร้างศูนย์ราชการและโรงเรียนชุมแพ นอกจากนี้ยังได้สร้างบ้านเรือน แถวไม้ชั้นเดียวบริเวณตลาดเหนือ และตลาดใต้ให้เช่าทำการค้า ต่อมากำนันจาก 4 ตำบลของ อำเภอภูเวียง ได้แก่ ตำบลชุมแพ ตำบลโนนหัน ตำบลขัวเรียง และตำบลสีสุก (ศรีสุข) ได้ร่วมมือกันยื่นคำร้องต่อกระทรวงมหาดไทยขอตั้งอำเภอชุมแพ พระยาสุนทรพิพิธ (ปลัดกระทรวงมหาดไทย) ขณะนั้น ได้มาตรวจสถานที่ ช่วงนั้นอำเภอชนบทถูกไฟไหม้ กระทรวงมหาดไทยจึงอนุมัติให้ตั้ง อำเภอชุมแพ เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2486 (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับที่ 132 ลว 1 กรกฎาคม 2486) และยุบอำเภอชนบทไปเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอบ้านไผ่ นายอำเภอชุมแพคนแรก คือ นายพิชญ์ พรหมนาท ตั้งแต่ 3 สิงหาคม 2486–4 กันยายน 2489
ของดี หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP)
1) กลุ่มถักทอไหมขนแกะ บ้านหนองบัว หมู่ที่ 5 ตำบลชุมแพ
2) กลุ่มทอผ้าบ้านนาดอกไม้ หมู่ที่ 2 ตำบลชุมแพ
3) ข้าวหลาม ตำบลหนองไผ่
4) ผลิตภัณฑ์ข้าวทับทิมชุมแพ ตำบลขัวเรียง
5) มะพร้ามน้ำหอม ตำบลโนนอุดม
6) เครื่องดื่มสมุนไพร ตำบลชุมแพ
สถานที่ท่องเที่ยว
1. ศาลหลักเมืองชุมแพ
2. เมืองโบราณโนนเมือง บ้านโนนเมือง หมู่ที่ 4 ตำบลชุมแพ
3. โครงการเขื่อนน้ำเชิญอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น
4. โบราณสถานธาตุกุดแห่น้อย หมู่ที่ 2 บ้านนาดอกไม้ ตำบลชุมแพ อำเภอชุมแพ
5. วัดป่าพระนอนพัฒนาราม บ้านโนนเมือง หมู่ที่ 4 ตำบลชุมแพ
6. ผาพระนอน (พระปางไสยาสน์) ตั้งอยู่บนยอดเขาภูเวียง บ้านโนนสะอาด หมู่ที่ 8 ตำบลหนองไผ่
7. อุทยานแห่งชาติภูผาม่าน บ้านซำผักหนาม หมู่ที่ 12 ตำบลนาหนองทุ่ม (ประกอบด้วย ถ้ำปู่หลุบ/ถ้ำผาพวง)
8. อ่างเก็บน้ำหัวภูชน บ้านขามป้อม หมู่ที่ 4 ตำบลขัวเรียง อำเภอชุมแพ
9. อ่างเก็บน้ำภูนกยูง บ้านนาดี หมู่ที่ 9 ตำบลวังหินลาด อำเภอชุมแพ
ปราชญ์ชุมชน
1. นายทวีศักดิ์ กอสุข อายุ 67 ปี ตำบลขัวเรียง อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น เป็นปราชญ์ชุมชนด้านเกษตร
2. นายมงคล สนั่นเมือง อายุ 71 ปี เป็นปราชญ์ชุมชนด้านศาสนาพิธีต่าง ๆ